تجهیزات آتش نشانی و اطفای حریق نجات‌بخش جان انسانها است. طراحی و تولید این تجهیزات به دلیل حساسیت جایگاه و کاربرد آنها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و کیفیت غیرمطمئن این تجهیزات ممکن است منجر به نقص عملکردی و اثرات جبران ناپذیر در عملیات اطفای حریق گردد.
انواع تجهیزات آتش نشانی و اطفای حریق در فرابازار چهارسو :
جعبه آتش نشانی
یکی از پرکاربردترین تجهیزات آتش نشانی جعبه آتش نشانی است. جعبه آتش نشانی محل مناسبی برای نگهداری ابزارها و وسایل آتش نشانی است. جعبه‌های آتش نشانی در ابعاد، طرح‌ها و کاربردهای مختلفی تولید می‌شوند. کیفیت و استحکام جعبه آتش نشانی مهم‌ترین ویژگی آن است. تمام ابزارهای مقابله با آتش سوزی به دلیل کاربرد در شرایط بحرانی، همیشه باید بهترین کیفیت را داشته و آماده به کار باشند.
اسپرینکلر اطفای حریق
اسپرینکلرها یکی از موثرترین، ارزان‌ترین و ایمن‌ترین تجهیزات اطفای حریق هستند. اسپرینکلر ابزاری اتوماتیک برای اطفای حریق به خودکار و در مراحل اولیه آتش سوزی است.
شیلنگ‌های آتش نشانی(Fire hose)
شیلنگ آتش نشانی برای انتقال آب مورد نیاز از یک منبع آب به سمت محل آتش سوزی بکار می‌رود. به دلیل شرایط استفاده و فشار و دبی بالا، این شیلنگ‌ها نیازمند کیفیت و کارایی بالایی هستند. شیلنگ‌های آتش نشانی در کشورمان معمولا سه نوع هستند؛
الف-شیلنگ نیمه سخت از جنس PVC که برای ساخت هوزریل آتش نشانی کاربرد دارند.
ب-شیلنگ آتش نشانی تخت (برزنتی) که مخصوص کاربردهای آتش نشانی بوده و در قرقره‌ها و هوزرک‌های با شیلنگ تاشونده (برزنتی) کاربرد دارند. این شیلنگ‌ها دارای یک لایه داخلی لاستیکی و لایه بیرونی از جنس نخ پرلون هستند.
ج-شیلنگ آتش نشانی ضد اسید که مقاوم‌ترین نوع شیلنگ آتش نشانی بوده و در مصارف آتش نشانی در سطح وسیع مورد استفاده هستند.
قرقره آتش نشانی
قرقره‌های آتش نشانی در کنار سایر تجهیزات آتش نشانی، یک ابزار مناسب و کاربردی برای اطفای حریق در مراحل اولیه آتش سوزی هستند. کارکرد اصلی آنها تامین یک جایگاه مناسب برای شیلنگ‌های آتش نشانی است.
هوزرک شیلنگ تاشونده (برزنتی)
هوزرک نیز یکی دیگر از تجهیزات اطفای حریق است که برای نگهداری شیلنگ‌های آتش نشانی تخت مورد استفاده است. این ابزار هم مانند قرقره‌های با شیلنگ تاشونده، مخصوص استفاده آتش نشانان و اپراتورهای حرفه‌ای است. ساختار هوزرک‌ها به گونه‌ای است که شیلنگ‌های آتش نشانی به صورت آویزان در آن قرار می‌گیرند؛ به این ترتیب به خشک شدن سریع‌تر شیلنگ آتش نشانی تخت کمک می‌کند و از پوسیدگی لایه بیرونی آن جلوگیری می‌کند.
خاموش کننده آتش نشانی
شاید بتوان گفت کپسول یا خاموش کننده آتش نشانی معروف‌ترین ابزار آتش نشانی و اطفای حریق باشد. خاموش کننده‌ها انواع مختلفی دارند. پرکاربردترین خاموش کننده‌ها در کشورمان خاموش کننده‌های پودری و خاموش کننده برپایه گاز CO2 است. هرخاموش کننده برای اطفای کلاس خاصی از آتش سوزی کاربرد دارد. برخی خاموش کننده‌ها چند منظوره بوده و برای اطفای دو یا سه کلاس حریق کاربرد دارند.
نازل‌های آتش نشانی
از تجهیزات آتش نشانی کلیدی و موثر در عملیات اطفای حریق، نازل آتش نشانی است. بعضی از نازل‌ها مخصوص استفاده در هوزریل آتش نشانی و جهت اتصال به انتهای شیلنگ نیمه سخت هستند. این نازل‌ها با یک دنباله تبدیلی به شیلنگ‌های نیمه سخت متصل می‌گردند.
نوع دیگر نازل‌های آتش نشانی که قطر و دبی آب بیشتری عبور می‌دهند، مخصوص استفاده آتش نشانان و اپراتورهای حرفه‌ای بوده و با یک تبدیل Storz به شیلنگ‌های آتش نشانی تخت متصل می‌گردند.
نازل‌های آتش نشانی معمولا دارای پاشش جت و پاشش اسپری مخروطی هستند. پاشش جت برای مواقعی که دسترسی به مرکز آتش وجود ندارد یا حجم آتش زیاد باشد، کاربرد دارد. اما پاشش اسپری برای مواقعی مانند کاهش دمای محیط دچار حریق و باز کردن راهی برای خروج افراد درگیر در آتش سوزی با ایجاد یک سپر آبی، کاربرد دارد.
اتصالات آتش نشانی
اتصالات آب رسانی آتش نشانی از الزامات هر اکیپ آتش نشانی و اطفای حریق است. اطفای سریع حریق فقط با داشتن اتصالات با کیفیت بدون نشتی و با اتصال سریع به دست می‌آید
با توجه به مهم‌بودن ثانیه‌ها در عملیات اطفای حریق و نجات جان افراد درگیر در آتش سوزی، اتصال و برقرای سیستم آب رسانی آتش نشانی در کوتاه‌ترین زمان ممکن، مهم‌ترین هدف برای استفاده از هردوی این اتصالات بوده و بسیار حیاتی است.
آچار کوپلینگ
آچار کوپلینگ یک آچار همه کاره و پرکاربرد در عملیات اطفای حریق و آتش نشانی است. از این آچار می‌توان در باز و بست اتصالات آلمانی (Storz)، باز کردن درب بشکه‌ها و باز کردن آچار شیر ایستاده آتش نشانی (هایدرانت) موجود در معابر عمومی استفاده کرد.
به دلیل سنگینی لباس آتش نشانان استفاده از یک آچار چند منظوره سبک به جای حمل چند آچار با کاربردهای مختلف می‌تواند در عملیات اطفای حریق بسیار کاربردی باشد.
شیرهای آتش نشانی
در کاربردهای آتش نشانی، شیرها کنترل جریان آب را بر عهده دارند. شیرها یا برای کنترل جریان و یا برای قطع و وصل جریان مورد استفاده هستند. انواع شیرهای آتش نشانی معمول و مورد استفاده در کشورمان به شرح زیر هستند:
- الف-شیر فلکه آتش نشانی
- ب-شیر ایستاده آتش نشانی (هایدرانت)
- ج-شیر فشار شکن